Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009

Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ: Η ΑΦΟΣΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΔΕΜ


ΖΗΤΩ Η ΑΝΑΡΧΙΑ!

Βλέπω τον φτωχό απ’ τον φτωχό πιότερο να βοηθιέται.

Τα μάτια μου βουρκώνουν για την πόρνη, τον κακούργο, τον επαίτη.
Η καρδιά μου σκίζεται όταν βλέπει φυλακισμένες ψυχές
και σβήνει όταν η ελευθερία οποιουδήποτε χτυπιέται.

Εκείνοι που μοχθούν τα λιγότερα έχουν,
και στην γιορτή αυτοί δεν συμμετέχουν.
Αυτή που κλέβει ψεύτικο δαχτυλίδι θα βιαστεί,
αυτός που αυτοκρατορία κλέβει, βασιλιάς θ’ αναδειχτεί.

Τέσσερεις ήρωες βλέπω να κρέμονται απ’ τις θηλιές
και μαζί τους τις ελπίδες τους να κρέμονται νεκρές.
Ελευθερία, ισότητα, αδελφοσύνη, μέλλον,
χαμένα, αδύνατα, το άτομο αβέβαιο.

Νέους πολλούς τα περασμένα βλέπω να θυμούνται χρόνια.
Τα μάτια μου λάμπουν από νέες ελπίδες, όχι από δάκρυα.
Σαν το χαρούμενο πουλί η καρδιά μου κελαηδεί.
«Αφήστε την φωνή των ανθρώπων (τώρα) ν’ ακουστεί!»

Γρηγόρι Νέστωρ Ρουντένκο

(Από το Give Me Soil to Fly In του Richard Rudolph, Dennis Sul¬livan (εκδ.), Baobab Books Publishers, Βούρισβιλ, Ν. Υόρκη, 1977, σελ. 17.)

ΕΝΑ ΖΗΤΗΜΑ ΧΡΟΝΟΥ

Για να αποκτήσουμε την επιθυμία να είμαστε ελεύθεροι και να αναζητήσουμε την κοινότητα και την ελευθερία, πρέπει να αναγνω¬ρίσουμε ότι πίσω από τους διαφορετικούς τρόπους σκέψης βρίσκο¬νται οι παραδοχές που αφορούν τον χρόνο. Το πώς γίνεται αντιλη¬πτός ο χρόνος, καθορίζεται από αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν εφικτό, από το πώς ρυθμίζουν την καθημερινή ζωή τους και πώς αγωνίζονται για αυθεντικότητα. Ενώ όλες οι αναζητήσεις πραγμα¬τεύονται ή θεωρούν δεδομένο το ζήτημα του χρόνου και τελικά το ον ή την ύπαρξη, ο χρόνος, μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού της μηχανής και της επιστήμης της γιγαντοανάπτυξης, συλλαμβάνεται από την φαντασία και έχει νόημα μόνο σαν μια ευθεία γραμμή. Ο χρόνος είναι γραμμικός. «Το παρόν συλλαμβάνεται από την φαντα¬σία σαν ένα σημείο που κινείται διαρκώς προς τα εμπρός, ενώ το παρελθόν αποτελείται από σημεία προς τα αριστερά του παρόντος, και το μέλλον από σημεία προς τα δεξιά αυτού που αυτήν την στιγμή είναι παρόν.»1

Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου 2009

Σχετικά με το δεσποτισμό της θρησκείας, των Φιλοσόφων και των Στοχαστών


«Οι θρησκείες χρειάζονται στον λαό, γι’ αυτό κι αν ακόμα εμποδίζουν την πρόοδο της ανθρωπότητας σχετικά με τη γνώση της αλήθειας και πάλι λοξοδρομώντας με σεβασμό, όσο μας είναι μπορετό να τις προσπερνάμε. Στην ουσία, κάθε θετική θρησκεία, είναι σφετεριστής του θρόνου που ανήκει στη φιλοσοφία, γι’ αυτό και οι φιλόσοφοι θα είναι πάντα σε διάσταση μαζί της, ακόμα και όταν θα τη θεωρούν σαν αναγκαίο κακό, σαν δεκανίκια για τους πνευματικά ανάπηρους, που είναι και οι πιο πολλοί άνθρωποι».

(Αρθ. Σοπενχάουερ, Κριτική της Ελευθερίας της βουλήσεως)

«Και πρώτα πρώτα δεν είμαι φιλόσοφος. Δεν έχω φκιάσει κανένα δικό μου «σύστημα», λαμπερό ναό της Σκέψης με κολόνες, με πολυελαίους, μ’ Άγιο Βήμα κι άδυτα των αδύτων».

(Κώστας Βάρναλης, Η Αληθινή Απολογία του Σωκράτη)

Ο Πλάτων στην «Πολιτεία» του είχε υποστηρίξει ότι μια σωστή κοινωνία πρέπει να καθοδηγείται από τους φιλοσόφους, οι οποίοι άρχουν σύμφωνα με τις αρχές του λόγου, τις οποίες μόνο αυτοί μπορούν να επιβάλλουν στους κοινούς ανθρώπους.

Ο Πλάτωνας όρισε χρησιμοποιώντας το «Εν αρχή (εξουσία) ην ο λόγος», τα θεμέλια στα οποία η εξουσία του φιλοσοφικού ιερατείου βασίστηκε και συνεχίζει να βασίζεται, δηλαδή, όχι απλά στην κατοχή «γνώσεων», αλλά στη κατασκευή ακατανόητων-νοητικών(!!!) «γνωστικών» συστημάτων, που φτιάχτηκαν από λίγους και «εκλεκτούς» και απευθύνονται σε λίγους και εκλεκτούς.

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009

ΜΟΡΦΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΙΣ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ


Mια από τις εισηγήσεις που κατατέθηκαν γραπτά ή προφορικά στις συζητήσεις του Διήμερου των στεκιών και των καταλήψεων στο Στρέφη στις 27 και 28 Σεπτέμβρη 2002. Η συζήτηση για την αυτοοργάνωση διακόπηκε λόγω της καταρακτώδους βροχής, η οποία όμως στη συνέχεια δεν στάθηκε ικανή να αναστείλει την προγραμματισμένη συναυλία χάρη στο διάθεση και την επιμονή εκατοντάδων ανθρώπων...

ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ - ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ - ΑΦΟΜΟΙΩΣΗ

Σκοπός μας είναι να προσεγγίσουμε την καταστολή, την επιτήρηση και την αφομοίωση στα πλαίσια του κοινωνικού και ταξικού ανταγωνισμού... ως χαρακτηριστικά συνοχής του κυρίαρχου κόσμου που διασφαλίζουν τη διαιώνιση και την επέκτασή του απέναντι στα ανταγωνιστικά συμφέροντα και τη δράση των εκμεταλλευόμενων και καταπιεζόμενων. Ιδιαίτερα σήμερα, που νέες περισσότερο ολοκληρωτικές συνθήκες κυριαρχίας, άγριας ταξικής εκμετάλλευσης και κοινωνικής καταπίεσης, οικοδομούνται μέσα από τις υπερεθνικές οικονομικές και πολιτικές ολοκληρώσεις, τις νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις και τις τεχνολογικές καινοτομίες, τη πολεμική επιβολή της παγκοσμιοποίησης και τη πλανητική “αντι”τρομοκρατική εκστρατεία.

Θα επιχειρήσουμε λοιπόν να ανιχνεύσουμε το τρίπτυχο της καταστολής, της επιτήρησης και της αφομοίωσης σε κάποιες από τις βασικές πλευρές της σύγχρονης κοινωνικής συνθήκης, στον καταναγκασμό της εργασίας, την κατανάλωση του εμπορεύματος, την κατοχή και την εκμετάλλευση του χώρου, τους κρατικούς θεσμούς καταπίεσης και διαμεσολάβησης, το ωμό πρόσωπο της καταστολής και τη στρατηγική της.

Η περίοδος που ξεκίνησε με την κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας - και κατά συνέπεια ολόκληρου του μετεμφυλιακού συστήματος του οποίου η δικτατορία αποτελούσε την έσχατη μορφή - σημαδεύτηκε από έντονες κοινωνικοπολιτικές συγκρούσεις που απειλούσαν τις ισορροπίες του μεταπολιτευτικού καθεστώτος, σε μια εποχή που οι φορείς της κρατικής εξουσίας - απογυμνωμένοι από το ιδεολόγημα της εθνικοφροσύνης - στερούνταν ενός συνεκτικού ιδεολογικού λόγου που να τους "νομιμοποιεί" στα μάτια της κοινωνίας, ενώ οι κομματικοί μηχανισμοί της αριστεράς βρίσκονταν ακόμα υπό ανασυγκρότηση και δε διέθεταν ισχυρά κοινωνικά ερείσματα. Σε αυτή την μεταβατική περίοδο, όπου το νέο καθεστώς κοινοβουλευτικής δικτατορίας αδυνατούσε να αποσπάσει την απαιτούμενη για την εδραίωσή του κοινωνική συναίνεση, αναπτύχθηκε μια πληθώρα ριζοσπαστικών κοινωνικών-ταξικών αγώνων ανεξέλεγκτων τόσο από το κράτος όσο και από τα πολιτικά κόμματα.


Για τους εργάτες - κυρίως εκείνους των μεγάλων βιομηχανικών μονάδων - η πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας αποτέλεσε το έναυσμα μιας σκληρής πάλης ενάντια στις σχέσεις εκμετάλλευσης και καταπίεσης μέσα στους χώρους δουλειάς, μιας πάλης που σε ορισμένες στιγμές της έτεινε να πάρει το χαρακτήρα μιας ευρύτερης πολιτικής σύγκρουσης. Οι απεργίες που ξέσπασαν τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, κυρίως στα εργοστάσια παραγωγής οικιακών συσκευών (Πίτσος, Ιζόλα, AEG, Φούλγκορ) και σε πολλά μεταλλεία (όπως, για παράδειγμα, στα μεταλλεία του Μαντουδίου, του Μαντέμ Λάκκο και της Λάρκο) ανέδειξαν μια δυναμική αντίληψη αγώνα· μια αντίληψη που, έχοντας ως αφετηρία την πάλη ενάντια στην εξουσία των αφεντικών μέσα στους χώρους δουλειάς και ξεκινώντας από τη διεκδίκηση επιμέρους αιτημάτων, δημιουργούσε το έδαφος για μια ριζοσπαστική κριτική των σχέσεων εκμετάλλευσης και καταπίεσης στο σύνολό τους.

Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2009

Ημέρες μνήμης και εξέγερσης, δύο κορυφαίες στιγμές: ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1985 – ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ 1995


Αν η μεγάλη ανατρεπτική εξέγερση του 1973 είναι ένα διαρκές σημείο αναφοράς για τους αγωνιζόμενους ανθρώπους αυτό δεν υποβαθμίζει άλλα, εξ ίσου σημαντικά, γεγονότα που έχουν αναδειχθεί μέσα από τη δράση των ανθρώπων ενάντια στην καταπίεση κι εκμετάλλευση.


Είναι γνωστό σε όλους πως το Πολυτεχνείο του 1973 συκοφαντήθηκε αλλά και χρησιμοποιήθηκε ώστε να μπορέσουν να υλοποιηθούν τα κρατικά και καπιταλιστικά σχέδια στη λεγόμενη μεταπολιτευτική περίοδο. Αυτό όμως δεν μειώνει στο ελάχιστο τη σημασία και τις εμπειρίες που υπήρξαν και εξακολουθούν να αντλούνται χρόνο το χρόνο. Γιατί μέσα από τις «επετείους» αντικαθρεπτίζεται η πραγματικότητα κοινωνικών διαθέσεων και αντιθέσεων απέναντι στην εξουσία.

Όσο για τις εκάστοτε μεμψιμοιρίες, προσπάθειες απαξίωσης και «αποχικές» στάσεις και «δράσεις» αυτές παίρνουν πάντα τη θέση που τους αναλογεί μέσα στον κοινωνικό ανταγωνισμό. Κι έχει δειχθεί πως κάθε ιδιαίτερη προσπάθεια, για το ξεθώριασμα της μνήμης χάνεται μέσα στις ατέλειωτες κοινωνικές και αντικρατικές συγκρούσεις που μεσολάβησαν ή συνέπεσαν με τις «επετείους». Εκτός απ’ αυτό όμως παραμένει η πραγματικότητα. Είναι τα όσα βίωσαν χιλιάδες άνθρωποι. Αυτή είναι που δεν μπορεί να ξεθωριάσει όσο οι αγώνες, οι συγκρούσεις και οι εξεγέρσεις παραμένουν στο προσκήνιο δείχνοντας πως οι άνθρωποι δεν παραιτήθηκαν από τον αγώνα ενάντια στην καταπίεση κι εκμετάλλευση.

ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΑΠΟ ΕΝΟΠΛΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ 1896 ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 1897 και η Πρώτη Κατάληψη Πανεπιστημιακού Χώρου



Αφού οι εξουσιαστικές μερίδες προβάλλουν και «επικαιροποιούν» το ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου, χρήσιμο είναι να μην παραλείπουμε και τα ιστορικά στοιχεία που συνδέονται με συγκρούσεις και εξεγέρσεις στους σπουδαστικούς χώρους.


Τότε που οι ξεσηκωμοί δεν έπαιρναν υπόψη τους τις «ασυλοποιήσεις»…

Εισαγωγικό σημείωμα

Από την πρώτη σπουδαστική εξέγερση τον Γενάρη του 1831 στο Κεντρικό Σχολείο της Αίγινας, μέχρι την φοιτητική εξέγερση που ξέσπασε στην Αθήνα τέλη του 1896 αρχές του 1897 ο χώρος των φοιτητών συμβάλλει και συμμετέχει σε μια ασίγαστη κοινωνική αναταραχή.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μόνο μεταξύ του 1833 και 1862 ξεσπούν τριάντα εξεγέρσεις και κινήματα, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται και αυτά των φοιτητών. Δεν είναι λίγοι οι νέοι, κυρίως επτανήσιοι, που σπουδάζουν στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, αλλά και αργότερα, οι οποίοι επιστρέφουν επηρεασμένοι από τις εξεγέρσεις της εποχής, τους Μπαμπέφ, Μπουοναρρότι, Ροβεσπιέρο κ.ά. Κάποιοι απ’ αυτούς μετείχαν και σε ελληνο-ιταλικές επαναστατικές οργανώσεις.

Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2009

Eξάρχεια, η ελληνική «λωρίδα της Γάζας». 35 χρόνια πολιορκία, «αρετή» και αστυνομική βία.


Τα Εξάρχεια είναι μια από τις πιο ζωντανές γειτονιές του κέντρου της Αθήνας, όπου οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και της νύχτας οι κάτοικοι και οι επισκέπτες κυκλοφορούν αμέριμνοι ακόμη και τις πιο προχωρημένες ώρες χωρίς να νιώθουν ότι κινδυνεύουν. Μοναδική εξαίρεση αποτελούν οι ώρες που οι συνήθεις ρυθμοί της περιοχής παραβιάζονται από τους «εξωτερικούς εισβολείς» των ΜΑΤ της ΕΛ.ΑΣ. τα οποία αντιμετωπίζουν τους Εξαρχειώτες (γηγενείς και επισκέπτες), με πρότυπο τη συμπεριφορά του ισραηλινού στρατού στη κατεχόμενη Λωρίδα της Γάζας, τότε τα Εξάρχεια χαρακτηρίζονται σαν «άβατο ανομίας και παράνομων πράξεων».


Τα Εξάρχεια έχουν ιστορία...

Όσοι έχουν ασχοληθεί με την ιστορία της περιοχής, τονίζουν ένα πράγμα: τα Εξάρχεια συνιστούν μια ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη γειτονιά, δίπλα στο διοικητικό κέντρο της πρωτεύουσας και –το κυριότερο– σε μικρή απόσταση από τα τέσσερα ιστορικά πανεπιστημιακά συγκροτήματά της (Πολυτεχνείο, Νομική, Χημείο, ΑΣΟΕΕ). Εξού και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της, ως τόπου συγκέντρωσης φοιτητών, τυπογραφείων, εκδοτικών οίκων και μορφών διασκέδασης της νεολαίας.

Παλαιότερα η περιοχή ονομαζόταν Πιθαράδικα λόγω των εργαστηρίων που υπήρχαν στην περιοχή μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα και κατασκεύαζαν πιθάρια. Το νεώτερο όνομα της περιοχής προήλθε από έναν έμπορο ονόματι Έξαρχο, που διατηρούσε στην οδό Θεμιστοκλέους μεγάλο –για τα δεδομένα της εποχής– κατάστημα γενικού εμπορίου.

Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Ερρίκο Μαλατέστα


Ο Ερρίκο Μαλατέστα (Errico Malatesta, 14 Δεκεμβρίου 1853- 22 Ιουλίου 1932) ήταν Ιταλός αναρχικός. Μεγάλο μέρος της ζωής βρισκόταν σε εξορία από την πατρίδα του, την Ιταλία και συνολικά πέρασε πάνω από δέκα χρόνια στην φυλακή. Έγραψε και εξέδωσε ριζοσπαστικές εφημερίδες ενώ ήταν φίλος του Μιχαήλ Μπακούνιν.


Α.ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Τα πρώτα χρόνια

Ο Μαλατέστα γεννήθηκε στην Σάντα Μαρία Κάπουα Βέτερε, στην επαρχία της Καζέρτα στη Νότια Ιταλία. Η πρώτη από μια σειρά συλλήψεων ήρθε στα δεκατέσσερά του, όταν συνελήφθη επειδή με ένα γράμμα που έγραψε, παραπονέθηκε στο βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Β΄ για την αδικία που επικρατούσε στην περιοχή.

Ο Μαλατέστα αρχικά σπούδαζε φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης- ωστόσο, απεβλήθη το 1871 επειδή συμμετείχε σε διαδήλωση. Την ίδια χρονιά, εν μέρει από τον ενθουσιασμό του για την Παρισινή Κομμούνα και εν μέρει για την φιλία του με τον Carmel Palladino, συμμετείχε στην πολιτική ομάδα της Νάπολης για την Πρώτη Διεθνή, ενώ έγινε αυτοδίδακτος μηχανικός και ηλεκτρολόγος. Το 1872 συνάντησε το Μιχαήλ Μπακούνιν, μαζί με τον οποίο συμμετείχε στην Αναρχική Διεθνή του St. Imier. Για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ο Μαλατέστα προπαγάνδισε τις απόψεις της Διεθνούς στην Ιταλια και φυλακίστηκε δυο φορές για αυτές του τις δραστηριότητες.

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ, ΕΞΑΡΤΗΣΗ, ΕΞΑΡΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΡΧΙΚΟΙ


Η αδράνεια και η παραίτηση των ανθρώπων, απʼ όσα αφορούν τη ζωή τους και την πραγματική ελευθερία, είναι καταστάσεις που ευνοούν το κράτος γιατί το διευκολύνουν να συνεχίζει το αντιανθρώπινο έργο του. Μέσα από τέτοιες συνθήκες οι κρατιστές μπορούν και υλοποιούν τα σχέδια που καταστρώνουν κάθε φορά και τα οποία έχουν σαν γενικό στόχο την πλήρη καθυπόταξη των ανθρώπων.


Είναι, εξ άλλου, γεγονός πως η ύπαρξη του κράτους είναι μια παρατεταμένη δολοφονική πρακτική ενάντια στην ανθρώπινη κοινωνία. Απʼ αυτό προέρχονται όλοι εκείνοι οι όροι που επιχειρούν να δολοφονήσουν –και αρκετές φορές το κατορθώνουν– την ανθρωπινότητα. Η καταναγκαστική εργασία, η υπακοή, η αποδοχή ιδεολογικών κατασκευών και προταγμάτων που επιχειρούν να στερήσουν την ικανότητα κατανόησης όσων πραγματοποιούνται καθημερινά, η καθήλωση σε μικροπροβλήματα που σκόπιμα μεγεθύνονται για να σκεπαστεί η πραγματικότητα, είναι μερικά από τα μέσα που χρησιμοποιούν οι κρατιστές.

Από την άλλη, ο αποπροσανατολισμός, η καθημερινή πίεση, το άγχος για την επιβίωση φέρνουν πραγματικά τους ανθρώπους σε κατάσταση έκρηξης, ενώ το κράτος και τα όργανα του δεν χάνουν καθόλου χρόνο στο να εφευρίσκουν τεχνικές και μέσα για να διαστρεβλώσουν την ανθρώπινη φύση.

ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ ΩΣ ΕΝΑ ΑΚΟΜΑ ΟΠΛΟ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ


Το Κράτος είναι ένα καρκίνωμα. Μια κατάσταση αντίθετη με την ανθρώπινη φύση, που είναι η ελευθερία, η αυτοοργάνωση, η αυτοδιάθεση του ατόμου. Φυσική αντίδραση του ανθρώπου είναι αργά ή γρήγορα η εξέγερση. Οι κρατιστές έχοντας εις γνώσιν τους αυτό το γεγονός εφευρίσκουν συνεχώς νέους τρόπους καταστολής των ανθρώπων.


Ένας τρόπος καταστολής πέρα από τα Ματ κ.λ.π. μέσα είναι η εξάρτηση γενικότερα. Είτε αυτή είναι του εργαζομένου απ’ τον εργοδότη, είτε του καταναλωτή απ’ τους εμπόρους, είτε του πρεζονιού απ’ τον πρεζέμπορα.

Διακινώντας λοιπόν ναρκωτικά το κράτος προσπαθεί να καταστείλει ακόμα και τα πιο ανυπότακτα κομμάτια της κοινωνίας, εκείνους που δεν μπορεί να πείσει με τα διαφημιστικά και την ευτυχία μέσα από τα καινούρια adidas. Εκείνους λοιπόν τους μελλοντικούς εξεγερμένους προσπαθεί να καταστείλει με το πολύτιμο αυτό όπλο του: τα ναρκωτικά.

Πέμπτη 3 Δεκεμβρίου 2009

Δεκέμβρης 1944: “Τα δεκεμβριανά”


«Το συμπέρασμα είναι ότι ο Δεκέμβριος ημπορεί να θεωρηθή ”δώρον του Υψίστου".


Αλλά διά να υπάρξη ο Δεκέμβριος, έπρεπε προηγουμένως να είχομεν έλθει εις την Ελλάδα. Και τούτο ήτο δυνατόν μόνον με τη συμμετοχήν του ΚΚΕ εις την Κυβέρνησιν, δηλαδή με τον Λίβανον. Και διά να ευρεθούν εδώ οι Βρετανοί, οι οποίοι ήσαν απαραίτητοι διά τη Νίκην, έπρεπε προηγουμένως να είχεν υπογραφή το Σύμφωνο της Καζέρτας. Και διά να γίνη Στάσις – το ”δώρον του Υψίστου”- έπρεπε προηγουμένως να επιμείνω εις την άμεσον αποστράτευσιν του ΕΛΑΣ και να θέσω το ΚΚΕ ενώπιον του διλήμματος ή να αποδεχθή ειρηνικώς τον αφοπλισμό του, ή να επιχειρήση την Στάσιν υπό συνθήκας όμως πλέον, αι οποίαι οδήγουν εις τη συντριβήν του… Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια». (Γ. Παπανδρέου)

Oι σημερινοί συνέταιροι στο μεγάλο εξουσιαστικό πανηγύρι στο οποίο έχουν επιδοθεί εδώ και δεκαετίες, το μόνο που κάνουν είναι να προσπαθούν να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη και να εξοπλίζουν το ιδεολογικό οπλοστάσιο τους με όπλα, που κατασκευάζουν ψεύτικες συνειδήσεις.

Πολλά είναι τα αδιαπέραστα πέπλα που έχουν απλωθεί τόσο από τους «δεξιούς» όσο και από τους «αριστερούς», μέσα στο πνεύμα της συναίνεσης και της ομοψυχίας για «το καλό του τόπου». Μια τετριμμένη φράση που χρησιμοποιούν ανέκαθεν όταν θέλουν να χρησιμοποιήσουν την εθνικοπατριωτική ομοψυχία και την συναίνεση στο προχώρημα των κυριαρχικών σχεδιασμών.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ 1944: Μια μεθοδευμένη Σφαγή


Τα γεγονότα το Δεκέμβρη του 1944 αποτελούν την πλέον αιματοβαμμένη στιγμή της μετα-απελευθερωτικής Αθήνας, αν λάβουμε υπ’ όψη το περιορισμένο χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκε και την ένταση με την οποία εκδηλώθηκε.

Κάποιοι τον χαρακτήρισαν «κόκκινο», εμπνευσμένοι, ίσως, από το αίμα που χύθηκε ή για να του δώσουν έντονη κομμουνιστική απόχρωση.

Άλλοι τον ονομάτισαν «Μεγάλο», θεωρώντας ενδεχομένως πως οι 17.000 νεκροί και τραυματίες μιας σφαγής είναι μεγαλείο. Το ζήτημα που τίθεται είναι: για ποιους;

Ορισμένοι το είπαν επανάσταση. Ξέχασαν, όμως, πως μια επανάσταση που έχει σκοπό την ανατροπή μιας κατάστασης για την επιβολή μιας άλλης παρόμοιας ή και χειρότερης, δεν σημαίνει τίποτα. Γιατί η επανάσταση είναι μέσο κι όχι σκοπός.

Και βέβαια ο προσδιορισμός εκείνων των ημερών σαν «Μάχη της Αθήνας», δεν προσφέρει τίποτα το ιδιαίτερο εκτός από μια αναφορά γεωγραφικού και στρατιωτικού χαρακτήρα.

Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009

Πιέρ-Ζοζέφ Προυντόν


Ο Πιερ Ζοζέφ Προυντόν (Pierre Josef Prοudhon, 15 Ιανουαρίου 1809 Μπεζανσόν- 19 Ιανουαρίου 1865, Πασσύ) ήταν Γάλλος πολιτικός, μουτουαλιστής φιλόσοφος και σοσιαλιστής. Ήταν μέλος του γαλλικού κοινοβουλίου, και ήταν ο πρώτος που αυτοχαρακτηρίστηκε αναρχικός. Θεωρείται από τους πιο σημαντικού αναρχικούς συγγραφείς και οργανωτές. Μετά τα γεγονότα του 1848, άρχισε να αυτοαποκαλείται φεντεραλιστής.

Ο Προυντόν ήταν τυπογράφος στο επάγγελμα, ο οποίος έμαθε μόνος του λατινικά, για να τυπώνει καλύτερα βιβλία σε αυτήν τη γλώσσα. Η πιο γνωστή του φράση είναι ότι η ιδιιοκτησία είναι κλεψιά, που περιέχεται στο πρώτο του μεγάλο έργο Περί ιδιοκτησίας (Qu'est-ce que la propriété? Recherche sur le principe du droit et du gouvernement), που εκδόθηκε το 1840.

Η έκδοση του βιβλίου προσήλκυσε το ενδιαφέρον των γαλλικών αρχών, αλλά και την κριτική του Μαρξ, ο οποίος ξεκίνησε αλληλογραφία με το συγγραφέα. Οι δύο άντρες αλληλοεπηρεάστηκαν: Συναντήθηκαν στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της εξορίας του Μαρξ. Η φιλία τους τελικά έληξε, όταν ο Μαρξ απάντησε στο "Σύστημα οικονομικών αντιθέσεων ή η φιλοσοφία της αθλιότητας" του Προυντόν με το προκλητικά τιτλοφορημένο "Η αθλιότητα της φιλοσοφίας".

Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2009

Αναρχικοί και κοινωνικοί αγώνες στον ελλαδικό χώρο (1860-1936)


"... και να παύση η εκμετάλλευσις του ανθρώπου από τον όμοιον του..."


Η μπροσούρα αυτή εκδόθηκε με αφορμή το θάνατο του αγωνιστή Γιάννη Ταμτάκου σε ηλικία 100 ετών τον Γενάρη που μας πέρασε στη Θεσσαλονίκη . νας μικρός φόρος τιμής σε έναν άνθρωπο που έζησε σύμφωνα με τις ιδέες του, με μοναδικό γνώμονα το κοινωνικό συμφέρον και σε καμία περίπτωση προσωπικά, κομματικά ή ιδιοτελή οφέλη.

Η αναφορά της μπροσούρας σε αγωνιστές και εργατικές διεκδικήσεις της εποχής του Μεσοπολέμου σχετίζεται με τη δική του έντονη και διαρκή παρουσία σε πολλά γεγονότα και ιδιαίτερα σε όσα συνέβησαν το Μάη του '36 στη Θεσσαλονίκη.

Ο μπαρμπα - Γιάννης πρόσφυγας από την Τουρκία, έφτασε στην Θεσσαλονίκη το 1914 με την οικογένεια του. Το 1924, δεκάξι ετών, προσχώρησε στους Αρχειομαρξιστές, που είχαν τότε μεγάλη επιρροή στο εργατοσυνδικαλιστικό κίνημα. Πολύ γρήγορα αναδείχτηκε σε συνδικαλιστικό στέλεχος και σε γραμματέα του Συνδικάτου Υποδηματεργατών Θεσσαλονίκης. Το 1931, καθώς ήταν στην πρώτη γραμμή μιας διαδήλωσης ανέργων στο Συντριβάνι της Θεσσαλονίκης, τραυματίστηκε σοβαρά στο πρόσωπο από σφαίρα αστυνομικών. Το 1936 καταδικάστηκε ερήμην από το Κακουργιοδικείο δεσσας μαζί με πενήντα δύο εργάτες ως ένας από τους "υποκινητές" της αιματοβαμμένης προλεταριακής εξέγερσης το Μάη του '36. μεινε στην εξορία και τη φυλακή έως το 1942. Ο ίδιος γλίτωσε την εκτέλεση, μετά από απόδραση από το Τμήμα Μεταγωγών Πειραιά και βγήκε στην παρανομία. Καταδιώχτηκε άγρια, λόγω της αντιπολεμικής του στάσης στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο -καθώς διακήρυσσε τη συναδέλφωση των στρατιωτών- τόσο από τους χιτλερικούς, τους Χίτες συνεργάτες τους αλλά και τους σταλινικούς.

Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009

Αναρχισμός και αγροτικά κινήματα στην Πελοπόννησο της σταφιδικής κρίσης


Το κείμενο ασχολείται με τα αγροτικά κινήματα της βορειοδυτικής Πελοποννήσου την περίοδο της σταφιδικής κρίσης και στόχος του είναι να εξετάσει την επιρροή σε αυτά των νέων ριζοσπαστικών ιδεολογιών. Συγκεκριμένα του αναρχισμού, όπως αυτός εκφράστηκε από τις προδρομικές σοσιαλιστικές ομάδες των αστικών κέντρων της περιοχής, κύρια της Πάτρας και του Πύργου.

«Η σταφίδα είνε χρυσάφι….ησθένησεν όμως η σταφίς και ο χρυσός δεινώς εσπάνησεν εν τη χώρα.». 1

Στη σταφίδα, ως το βασικό εξαγωγικό προϊόν του ελληνικού κράτους και την αυστηρή της μονοκαλλιέργεια στις περιοχές της βορειοδυτικής Πελοποννήσου, στηρίχθηκε η οικονομική ζωή ολόκληρων περιοχών και πληθυσμών. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι την αρχική περίοδο της ευμάρειας και του πλούτου ακολουθεί η περίοδος της κρίσης (ως αποτέλεσμα του κλεισίματος της γαλλικής αγοράς και της συνακόλουθης υποβάθμισης του προϊόντος). Ένας κόσμος που «…μια μέρα αίφνης εξύπνησε από πλούσιος φτωχός, από ξεχρέωτος ως το λαιμό χρεωμένος…» και μια κοινωνία «…πλέουσα εις φως και λάμψιν χρυσίου ευρέθη αίφνης εις το σκότος της απελπισίας και της καταστροφής, και εις το σκότος αυτό ωσεί ανανήψων είδε την μαυρομμάταν του μη χρυσίζουσαν πλέον, αλλά μαύρην, και με όλη την γλύκαν της πικράν». 2 Αυτό είναι που γεννά τα αγροτικά κινήματα της περιόδου.

Οι πρώτες αναρχικές / αναρχίζουσες ομάδες στον ελλαδικό χώρο


Η εμφάνιση των αναρχικών–αναρχιζουσών ιδεών μπορεί να εντοπιστεί χρονικά στο ίδιο terminus post quem που βρίσκουμε την εμφάνιση όλων των ριζοσπαστικών ιδεών στην Ελλάδα, δηλαδή στα 1848-9, έπειτα από την ήττα των δημοκρατικών ευρωπαϊκών κινημάτων. Η Ελλάδα ήταν μία από εκείνες τις χώρες που στάθηκε ανεκτικά ως και θετικά απέναντι στους εξόριστους επαναστάτες της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Πολλοί από αυτούς ήταν Ιταλοί –κυρίως– αναρχικοί ή αναρχίζοντες, στους οποίους ήταν εύκολη η αποβίβαση στο λιμάνι της Πάτρας και, κατά συνέπεια, η εγκατάστασή τους στην Πελοπόννησο, κυρίως στην Πάτρα και στον Πύργο καθώς και η ταυτόχρονη σπορά των ιδεών τους στο παρθένο σχεδόν πολιτικά έδαφος της περιοχής.

Παρότι η εγκατάσταση της πλειοψηφίας αυτών δεν υπήρξε μόνιμη, εντούτοις οι ιδέες τους έκαναν εντύπωση στους ντόπιους και όσο ο 19ος αιώνας πλησίαζε προς το τέλος του, ο αναρχισμός απέκτησε πολλούς Πελοποννήσιους οπαδούς. Σε αυτό το γεγονός συνέβαλαν σαφώς α) η παντελής ή η ισχνή παρουσίας των –όποιας απόχρωσης– «κρατιστικών» (με την έννοια της μη κατάργησης του κράτους) σοσιαλιστικών ιδεών στην περιοχή και β) πρωτίστως η σταφιδική κρίση που αναστάτωσε το σύνολο των κατοίκων της περιοχής και έφερε πολλούς κατεστραμμένους αγρότες και άλλους μικροαστούς κοντά στις αναρχικές ιδέες.

Και σε αυτή την περίπτωση, όπως στον φεντεραλισμό, οι φοιτητές των εθνικών ιδρυμάτων δεν είναι οι πρώτοι φορείς των ιδεών τους. Όμως, είναι οι Πελοποννήσιοι φοιτητές που θα σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος της αναρχικής/αναρχίζουσας προπαγάνδας στον ιδιαίτερο τόπο καταγωγής τους, μην έχοντας όμως αντίστοιχα καλά αποτελέσματα από την δράση τους στα αθηναϊκά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό πως ενώ η πλειοψηφία των φοιτητών στα ανώτατα ιδρύματα ήταν Πελοποννήσιοι και ενώ η πολιτική τους δράση στον ιδιαίτερο τόπο καταγωγής τους ήταν έντονη, στην πρωτεύουσα και στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και στο Πολυτεχνείο η δράση τους είχε μόνον εκλάμψεις.

Τρίτη 13 Οκτωβρίου 2009

Η ιστορία της μαύρης σημαίας και του Α σε κύκλο

 

«Είμαστε περήφανοι που την κρατάμε, λυπούμαστε που αναγκαζόμαστε να το κάνουμε, και προσμένουμε την ημέρα που ένα τέτοιο σύμβολο δεν θα είναι πια απαραίτητο».

(Χάουαρντ Έλρικ: Ανακαλύπτοντας και πάλι την αναρχία)

Υπάρχουν πλήθος αναφορές για την χρήση της μαύρης σημαίας από τους αναρχικούς. Η γνωστότερη ίσως είναι αυτή των συντρόφων του Νέστορα Μάχνο στη διάρκεια της Επανάστασης στη Ρωσία. Οι σύντροφοί του υψώνοντας μαύρες σημαίες οδήγησαν αναρίθμητες στρατιές και κράτησαν ένα μεγάλο μέρος της Ουκρανίας χωρίς συγκεντρωτική εξουσία για δύο ολόκληρα χρόνια (βλ. Πήτερ Αρσίνωφ, «Ιστορία του Μαχνοβίτικου Κινήματος»).

Η μαύρη σημαία έφερε τα συνθήματα «Ελεύθεροι να Πεθάνουμε» και «Η Γη στους Αγρότες, τα Εργοστάσια στους Εργάτες» (βλ. Πήτερ Μάρσαλ, «Απαιτώντας το αδύνατο», σελ. 475). Στη δεκαετία του 1910, ο Εμιλιάνο Ζαπάτα, ο μεξικάνος επαναστάτης, χρησιμοποιούσε μια μαύρη σημαία με μια νεκροκεφαλή και την εικόνα της Παναγίας, που έφερε το σύνθημα «Γη και Ελευθερία» («Τierra y Libertad»). Το 1925, οι γιαπωνέζοι αναρχικοί ίδρυσαν την Ομοσπονδία Μαύρης Νεολαίας και το 1945 όταν η αναρχική ομοσπονδία ανασχηματίσθηκε, ονόμασαν την εφημερίδα τους Kurohata, «Μαύρη Σημαία», (Πήτερ Μάρσαλ, σελ. 525-6). Οι φοιτητές στο Παρίσι κρατούσαν μαύρες (και κόκκινες) σημαίες στη διάρκεια της γενικευμένης εξέγερσης του 1968 καθώς και στην αμερικάνικη Σύνοδο Φοιτητών για μια Δημοκρατική Κοινωνία την ίδια χρονιά. Περίπου την ίδια εποχή, άρχισε να εκδίδεται το βρετανικό περιοδικό «Μαύρη Σημαία», το οποίο ακόμη συνεχίζει να εκδίδεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Σήμερα, αν πάει κανείς σε κάποια διαδήλωση θα δει συνήθως τους αναρχικούς να υψώνουν τη Μαύρη Σημαία τους.

Όμως, οι ρίζες της μαύρης σημαίας τοποθετούνται πολύ πιο παλιά στο χρόνο. Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε μας είναι άγνωστη. Φαίνεται πως την οφείλουμε στην Λουίζ Μισέλ, γνωστή αναρχική και αγωνίστρια στη διάρκεια της Παρισινής Κομμούνας του 1871. Κατά τον αναρχικό ιστορικό Τζωρτζ Γούντκοκ, η Μισέλ ανέμισε την μαύρη σημαία στις 9 Μαρτίου του 1883, στη διάρκεια μιας διαδήλωσης ανέργων στο Παρίσι. Η πορεία 500 συντρόφων, με τη Μισέλ στην κορυφή η οποία φώναζε «Ψωμί, Δουλειά ή Θάνατος!», έκανε πλιάτσικο σε τρεις φούρνους προτού η αστυνομία κάνει συλλήψεις (Τζωρτζ Γούντκοκ, «Αναρχισμός», σελ. 251). Πάντως, οι αναρχικοί χρησιμοποιούσαν μαυροκόκκινες σημαίες από κάποια χρόνια πριν, έτσι το γεγονός ότι η Μισέλ χρησιμοποίησε το μαύρο χρώμα δεν έγινε χωρίς κάποια βάση.

Η δράση των Αναρχικών στο Πολυτεχνείο 1973


Πολυτεχνείο 1973: Κείμενο του συντρόφου Χρήστου Κωνσταντινίδη, στο Πεζοδρόμιο 7, εκδόσεις Διεθνή Βιβλιοθήκη

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2009

Ποια γεγονότα οδήγησαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου 1973


Τα γεγονότα που οδήγησαν στην εξέγερση του Πολυτεχνείου του 1973, όπως τα ξαναθυμάται ένας «­προβοκάτορας».


Η δυναμική της κοινωνικής εξέγερσης είναι απρόβλεπτη ακόμα κι απ’ αυτούς που την οετοιμάζουν ή διαισθάνονται πως έρχεται.

Το να ζει κανείς μέσα σε μια εξέγερση είναι κάτι ανεπανάληπτο, κάτι που δεν μπορεί να περιγραφεί. Κι αυτό το συναίσθημα δεν μπορούν να το καταλάβουν όσοι την εξορκίζουν και την πολεμούν, γιατί τα ανθρώπινα αντανακλαστικά τους έχουν διαβρωθεί, ατονήσει ή μεταλλαχθεί μέσα από τη συνεχή τριβή, επαφή ή συγχώνευση με τις λογικές της εξουσίας. Μερικές φορές έχει σημασία ακόμα και το ποιος θ’ ανάψει το σπίρτο ή θα δημιουργήσει τη μικρή σπίθα για να απλωθεί η φλόγα της ανθρώπινης επιθυμίας και δημιουργικότητας.

Γιατί η εξέγερση είναι η προϋπόθεση για ένα κόσμο ανθρώπινο. Αυτή η στιγμή είναι ανεπανάληπτη. Τα όσα θ’ ακολουθήσουν, απερίγραπτα. Όσοι βρίσκονται μέσα σ’ αυτό τον δημιουργικό παλμό της κοινωνίας μπορούν να ζήσουν και να αισθανθούν πόση δύναμη κρύβει η ανθρώπινη κοινωνία.

Ανάμεσα στους ύμνους και τους χαρακτηρισμούς που αποδίδονται στην εξέγερση του 1973 και στις προσπάθειες να φανεί ένα «μήνυμα» κι ένα «νόημα» σύμφωνα με τις επιδιώξεις των κρατούντων και των διάφορων πολιτικών σχηματισμών τους, εκείνο που εξακολουθεί να ισχύει διαχρονικά είναι πως η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ανήκει σ’ αυτούς που τη δημιούργησαν, που τη δυνάμωσαν, που την έκαναν να παραμένει ο διαρκής εφιάλτης των κάθε είδους εξουσιαστών.

Η Ουγγρική επανάσταση του 1956


ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΠΡΟΣΟΥΡΑ


Ωθούμενοι από την πεποίθηση ότι ο αγώνας ενάντια στη λήθη είναι αγώνας ενάντια στην εξουσία και ότι οι αμέτρητες στιγμές κατά τις οποίες έσπασαν οι όποιες αυταπάτες είχαν οι καταπιεσμένοι σχετικά με τα αφεντικά τους (οικονομικά ή πολιτικά), πρέπει να καταγράφονται και να γίνονται κτήμα όλων, προχωρήσαμε στην έκδοση αυτής της μπροσούρας. Το πρωτότυπο κείμενο γράφτηκε από την Αναρχική (πρώην Αναρχική Κομμουνιστική) Ομοσπονδία της Αγγλίας και αποτελεί περισσότερο παρουσίαση και καταγραφή ενός ιστορικού γεγονότος - παρά ανάλυση και σχολιασμό του -, οπότε, σε γενικές γραμμές μας βρίσκει σύμφωνους. Οφείλουμε, όμως, να διευκρινίσουμε πως είμαστε αντίθετοι με την άποψη που διαφαίνεται στο κείμενο περί "κεντρικότητας και πρωτοπορίας της εργατικής τάξης", πρώτον, γιατί δεν πιστεύουμε στη ύπαρξη συγκεκριμένων επαναστατικών υποκειμένων και, έπειτα, γιατί είναι τουλάχιστον απλοϊκό να μιλά κανείς με τόση ευκολία για το ποια είναι η "εργατική τάξη" σήμερα. Εάν το κείμενο εννοεί έναν τρόπο οργάνωσης, τότε, μάλλον, θα συμφωνήσουμε. Εάν, όμως, εννοεί ότι χρειαζόμαστε μια οργάνωση, τότε, φυσικά, διαφωνούμε, γιατί μια τέτοια άποψη κάθε άλλο παρά αναρχική είναι. Επειδή οι πολλές ταμπέλες μόνο σύγχυση μπορούν να φέρουν καθώς και διανοουμενίστικες κοκορομαχίες, δηλώνουμε πώς αυτό για το οποίο εμείς αγωνιζόμαστε λέγεται, απλά, ΑΝΑΡΧΙΑ. Ευχαριστούμε το σύντροφο Θ. "D", για την παραχώρηση του πρωτότυπου καθώς και τη συντρόφισσα Ν.Φ. για τη βοήθειά της στη μετάφραση και τη δακτυλογράφηση.

ΑΝΑΡΧΙΚΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
"ΟΥΤΕ ΘΕΟΣ-ΟΥΤΕ ΑΦΕΝΤΗΣ"


ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Μια εκδοχή αυτού του φυλλαδίου πρωτοεμφανίστηκε ως ένθετο στον "Αναρχικό Εργάτη", την εφημερίδα του Συνδέσμου Αναρχικών Εργατών (AWA - Anarchist Wοrkers Assοciatiοn), το Νοέμβρη του 1976. Αυτή η προσεκτικά αναθεωρημένη επανέκδοση επανορθώνει την υποτίμηση του AWA όσον αφορά την εργατική τάξη, αποκαθιστώντας την ως τον πρωταρχικό καταλυτικό παράγοντα στα γεγονότα του 1956.

Η Ουγγρική Επανάσταση παραμένει σημαντική, ως ένα εξαίρετο παράδειγμα των νέων μορφών επαναστατικής οργάνωσης της εργατικής τάξης - έμβρυα μιας νέας κοινωνίας χωρίς κρατική οργάνωση, που έχουν εμφανιστεί συχνά κατά τη διάρκεια επαναστάσεων και εξεγέρσεων τα τελευταία 120 χρόνια, περίπου.

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2009

Εκλογές, πολιτική και αναρχία


Το κείμενο που ακολουθεί είναι καταγραφή βασικών σημείων της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στην Αναρχική Αρχειοθήκη Αθήνας στη 4 Ιουνίου. Η συζήτηση είχε θέμα: «Εκλογές, πολιτική και Αναρχία στον «απόηχο» της εξέγερσης του Δεκέμβρη».

Α. Η προέλευση της πολιτικής

«Διότι δε πολιτικόν ο άνθρωπος ζώον πάσης μελίττης και παντός αγελαίου ζώου μάλλον, δήλον. Ουθέν γαρ, ως φαμέν, μάτην η φύσις ποιεί»,1

Με αυτές τις λέξεις συμπυκνώνει τα συμπεράσματά του ο Αριστοτέλης για την «φυσικότητα» της πόλης και την αναγκαιότητά της για το ανθρώπινο γένος. Διότι όπως αναφέρει σε άλλο σημείο του βιβλίου του: «Από τις παραπάνω, λοιπόν, σκέψεις, γίνεται ολοφάνερο ότι η πόλη είναι μια φυσική πραγματικότητα και ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του προορισμένος να ζήσει μέσα στην πόλη (πολιτικόν ζώον). Εκείνος δε που περνά τη ζωή του έξω από την πόλη, από τη φύση του και όχι από κάποια ατυχία, είναι ανήθικος (εκφυλισμένος) ή κάτι ανώτερο από άνθρωπος».2

Μέσα από μια σειρά απλουστευμένους συλλογισμούς και θεωρώντας ως επιβράβευση των συμπερασμάτων την κυριαρχική κατάσταση, που ίσχυε στην εποχή του, προσπάθησε να την τονώσει και να τη ντύσει ιδεολογικά και φιλοσοφικά. Άλλωστε, αυτό είναι αναμενόμενο από ένα άτομο που αφιέρωσε τη ζωή του στο να ενισχύει με επιχειρήματα την κυριαρχία της εποχής του, εκπαιδεύοντας και οπλίζοντας με νοήματα πωρωμένους εξουσιαστές, όπως τον Αλέξανδρο της Μακεδονίας.

Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 2009

Μάρεϊ Μπούκτσιν: Ο στοχαστής της ελευθερίας και της οικολογίας[1]


Στο παρακάτω κείμενο παρουσιάζεται με συντομία η ζωή και το έργο του Μάρεϊ Μπούκτσιν, όπως επίσης και οι σημαντικότερες προσπάθειες για τη διάδοση της θεωρίας του (κοινωνική οικολογία), δηλαδή του Ινστιτούτου για την Κοινωνική Οικολογία και του προγράμματος για τον Κομμουναλισμό.


Τα ξημερώματα της Κυριακής 30 Ιουλίου 2006 πέθανε ο Μάρεϊ Μπούκτσιν (Murray Bookchin) σε ηλικία 85 ετών. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κόρης του στα τοπικά μέσα ενημέρωσης του Βερμόντ (Vermont) των Η.Π.Α. πέθανε από ανακοπή καρδιάς στο σπίτι του στο Μπέρλιγκτον (Burlington) του Βερμόντ.

Βιογραφικά στοιχεία
Ο Μπούκτσιν γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη τον Ιανουάριο του 1921 από γονείς Ρώσους-εβραίους μετανάστες. Η γιαγιά του, από την πλευρά της μητέρας του, φρόντισε από πολύ νωρίς να εμποτίσει τον μικρό Μάρεϊ με τις ελευθεριακές ιδέες, αφού η ίδια συμμετείχε παλιότερα σε ένα κίνημα που εκδηλώθηκε στην τσαρική Ρωσία. Ο Μπούκτσιν κατά τη διάρκεια της μεγάλης οικονομικής κρίσης του 1929-32, και ενώ ήταν μόλις 9 ετών, οργανώθηκε στην κομμουνιστική νεολαία, αλλά το 1939 μετά το σύμφωνο Μολότωφ- Ρίμπεντροπ (1939) μεταξύ Σοβιετικών και Ναζί διεγράφη λόγω αναρχοτροτσκιστικών αποκλίσεων. Εντωμεταξύ, είχε δηλώσει εθελοντής για το μέτωπο του ισπανικού εμφυλίου, αλλά η αίτησή του απορρίφθηκε λόγω του νεαρού της ηλικίας του. Αργότερα, πέρασε στον τροτσκισμό από τον οποίο γρήγορα απογοητεύτηκε. Υπήρξε εργάτης σε χυτήριο του Νιου Τζέρσεϋ, ενώ ως εργάτης σε αυτοκινητοβιομηχανία κατά τη διάρκεια της μεγάλης απεργίας της Τζένεραλ Μότορς, υιοθέτησε την αντιεξουσιαστική σκέψη. Δημοσίευσε δεκάδες βιβλία, δίδαξε στα «ελεύθερα πανεπιστήμια» της Νέας Υόρκης, στο Στάτεν Άιλαντ (City College University System) και έγινε τακτικός καθηγητής στο Νιου Τζέρσεϋ (Ramapo College). Επίσης, υπήρξε συνιδρυτής του Ινστιτούτου Κοινωνικής Οικολογίας (Institute for Social Ecology) στο Βερμόντ το οποίο διηύθυνε μέχρι το τέλος της ζωής του.[2]

Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009

Νέστωρ Μάχνο: Η αναρχική επανάσταση


Μάχνο, Νέστωρ. (Γκιουλάι Πόλε 1889-Παρίσι 1935). Ουκρανός αναρχικός και επαναστάτης. Γεννήθηκε το 1889 από πολύ φτωχή αγροτική οικογένεια στο χωριό Γκιουλάι Πόλε της επαρχίας Αλεξαντρόφσκ. Ορφανός από πατέρα, ενώ ήταν βρέφος 10 μηνών, εργάστηκε από 7 χρονών ως βοσκός. Σε ηλικία 8 ετών γράφτηκε στο τοπικό σχολείο, το οποίο παράτησε στα 12 για να εργαστεί στα κτήματα ευγενών και Γερμανών κουλάκων. Η επανάσταση του 1905 τον έκανε να ξεφύγει από τον στενό κύκλο και τον έσπρωξε προς τις επαναστατικές αναρχικές οργανώσεις. Το 1908 καταδικάστηκε σε θάνατο δια απαγχονισμό για την εκτέλεση κάποιου αξιωματικού της αστυνομίας. Λόγω, όμως, του νεαρού της ηλικίας του η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια και τελικά απελευθερώθηκε από συντρόφους του στις 2 Μαρτίου 1917 κατά την προλεταριακή εξέγερση στη Μόσχα.

Ο Μάχνο επέστρεψε στο Γκιουλάι Πόλε και συνετέλεσε στη δημιουργία ενός ισχυρού αναρχικού κινήματος. Οι αγρότες κατέλαβαν τη γη το Σεπτέμβρη του 1917. Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση και στη διάρκειά της, εφαρμόζοντας την τακτική της συνεργασίας πολέμησε μαζί με τους σοσιαλεπαναστάτες (αριστερούς Εσέρους) και με άλλες τάσεις επαναστατών ενάντια στους Λευκούς.

Το 1918 οι Μπολσεβίκοι με τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ παραχώρησαν την Ουκρανία στους Αυστριακούς και Γερμανούς. Η προέλαση των στρατευμάτων έδιωξε από την περιοχή τις ανταρτικές ομάδες και σταμάτησε τη δραστηριότητα του Μάχνο. Συναντήθηκε με τον Κροπότκιν και τον Λένιν στην Μόσχα και στη συνέχεια επέστρεψε στην Ουκρανία, όπου με διάφορες αντάρτικες επιχειρήσεις δημιούργησε προβλήματα τόσο στα στρατεύματα κατοχής όσο και στην κυβέρνηση ανδρεικέλων που είχαν εγκαταστήσει. Οργάνωσε τον Επαναστατικό Στρατό της Ουκρανίας, με τον οποίο απελευθέρωσε την γενέτειρα του από την γερμανο-αυστριακή κατοχή, ενώ λίγους μήνες αργότερα οι Αυστριακοί και Γερμανοί αποσύρθηκαν.

Η εξέγερση της Κροστάνδης


Την 1 του Μάρτη ,1921,η ναυτική βάση της Κροστάνδης στο νησί Κοτλίν, κάπου 25 μίλια έξω απ’ τις ακτές τις Πετρούπολης, υιοθέτησε ένα πρόγραμμα πολιτικών κι οικονομικών αιτημάτων που συνίστατο σε 15 θέσεις-ένα πρόγραμμα που βρισκόταν σε φανερή αντίθεση με τον έλεγχο του Σοβιετικού κράτους απ’ το Κόμμα των Μπολσεβίκων.

Σχεδόν αμέσως οι Μπολσεβίκοι αποκήρυξαν την εξέγερση σα μια «συνωμοσία Λευκοφρουρών»,σα μια ακόμα δήθεν απόπειρα στη σειρά των αντεπαναστατικών συνωμοσιών που έπληξαν το Σοβιετικό καθεστώς στη διάρκεια των τριών χρόνων του εμφυλίου που προηγήθηκαν. Σε λιγότερο από 3 βδομάδες αργότερα, στις 17 του Μάρτη ,η Κροστάνδη καταπνίγηκε στο αίμα από μια επίθεση επίλεκτων μονάδων του Κόκκινου Στρατού. Η εξέγερση τη Κροστάνδης ,φαινομενικά ήταν τίποτα παραπάνω από ένα περαστικό επισόδειο της πικρής ιστορίας του εμφυλίου πολέμου.

Μπορούμε όμως τώρα να πούμε ότι η εξέγερση της Κροστάνδης σημάδεψε το οριστικό τέλος της ίδιας της Ρώσικης επανάστασης. Πραγματικά ,ο χαρακτήρας κι η σημασία της εξέγερσης ήταν μοιραίο ν’ αποτελέσουν θέματα οξύτατων αντιμαχιών μέσα στους κόλπους της διεθνούς αριστεράς ,στα χρόνια που έμελλε ν’ ακολουθήσουν. Σήμερα, παρόλο που έχει εμφανιστεί μια ολόκληρη νέα γενιά επαναστατών-μια γενιά που είναι εντελώς απληροφόρητη για τα γεγονότα αυτά-το «πρόβλημα της Κροστάνδης» δεν έχει χάσει τίποτα από την σημασία του και την οξύτητα του. Γιατί η εξέγερση τηε Κροστάνδης έβαλε πολύ βασικά προβλήματα :τη σχέση ανάμεσα στις λεγόμενες «μάζες» και τα κόμματα τα οποία ισχυρίζονται ότι μιλάνε στο όνομα τους και στη φύση του κοινωνικού συστήματος που επικρατεί στη σημερινή Σοβιετική Ένωση. Ουσιαστικά , η εξέγερση της Κροστάνδης παραμένει μια διαρκής πρόκληση απέναντι στη Μπολσεβίκικη αντίληψη για την ιστορική αποστολή ενός κόμματος και στην θεώρηση της Σοβιετικής Ένωσης σαν «εργατικό» ή «σοσιαλιστικό» κράτος.

Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2009

1886: Η προπαγάνδα μέσα από τη δράση - Η ιστορία της Εργατικής Πρωτομαγιάς


Χωρίς αμφιβολία τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν το Μάη του 1886 στο Σικάγο καθώς και η καταδίωξη των αναρχικών εργατών που έδρασαν μέσα σε αυτά και έμειναν γνωστοί ως οι “μάρτυρες του Σικάγο” σηματοδότησαν για περισσότερο από έναν αιώνα τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες ενάντια στο Κράτος και το Κεφάλαιο. Γι΄αυτό άλλωστε και υπέστησαν για δεκαετίες συστηματική διαστρέβλωση, συσκότιση και σπέκουλα από την εξουσιαστική Αριστερά (μαρξιστές-λενινιστές και σοσιαλδημοκράτες) μέχρι πλήρους αποχύμωσης, αποστέωσης και νέκρωσης κάθε ουσιαστικού και συμβολικού αγωνιστικού περιεχόμενου της λεγόμενης “εργατικής πρωτομαγιάς”, η οποία δεν αντιπροσωπεύει και τίποτα περισσότερο από μια επέτειο που τη γιορτάζουν επίσημα οι κάθε λογής πολιτικοί και συνδικαλιστές νταβατζήδες των κολασμένων της μισθωτής δουλείας.

Το κείμενο του Σ. Γιελέν για την Πρωτομαγιά στο Σικάγο αποτελεί μια αυθεντική και μοναδική καταγραφή εκείνων ακριβώς των γεγονότων και των προσώπων που στο βωμό των σκοπιμοτήτων της Αριστεράς υπέστησαν κάθε δυνατή παραποίηση. Γι΄αυτή την μοναδικότητα και την αυθεντικότητά του και σε πείσμα των καιρών, το κείμενο του Σ. Γιελέν έτυχε πολλών δημοσιεύσεων.

Πρωτοδημοσιεύτηκε στα ελληνικά από το περιοδικό ΟΤΑΝ, νο 1, (Μάης 1975), αναδημοσιεύτηκε αυτούσιο σε μια μπροσούρα από τη Συσπείρωση Αναρχοσυνδικαλιστών και την Ομάδα Αναρχικών Λειβαδιάς στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, και ακολούθησαν οι αναδημοσιεύσεις του στο περιοδικό ΑΝΑΡΧΟΣ, νο 5 (Δεκ. ΄86) και στην αναρχική εφημερίδα της Πάτρας ΑΝΤΙΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ, νο 2 (Μάης ΄87).

Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009

Στίρνερ και Νίτσε: Τα όρια του μηδενισμού


Η εποχή των δύο μεγάλων γερμανών στοχαστών για τους οποίους θα συζητήσουμε σήμερα είναι ο 19ος αιώνας. Ο πρώτος τον ανοίγει και ο δεύτερος τον κλείνει. Ο Μαξ Στίρνερ γεννήθηκε το 1806 (ένα χρόνο μετά, το 1807, εκδόθηκε η Φαινομενολογία του πνεύματος του Χέγκελ) και δημοσίευσε το μοναδικό έργο του Ο μοναδικός και η ιδιοκτησία του το 1844, έτος κατά το οποίο γεννήθηκε ο Φρίντριχ Νίτσε. Ο Στίρνερ πέθανε το 1856 σε ηλικία 50 ετών. Με τη σειρά του, ο Νίτσε έγραψε το σπουδαιότερο έργο του, το Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα, το 1883, έτος θανάτου του Καρλ Μαρξ. Ο Νίτσε έχασε τα λογικά του από το 1899 και πέθανε το 1900, σε ηλικία 56 ετών, έτος κατά το οποίο κυκλοφόρησε η Ερμηνευτική των ονείρων του Ζίγκμουντ Φρόυντ. (Προφανώς, οι συμπτώσεις αυτές δεν παραπέμπουν σε κάποιο μυστηριώδη «δόλο» της ιστορίας, αλλά είναι απλώς σημαδιακές «στιγμές» μέσα σε ένα ιστορικό και πνευματικό γίγνεσθαι.)

Λίγα λόγια τώρα, σχηματικά, για την εποχή. Ο 19ος αιώνας σημαδεύτηκε από τεράστιες ανατροπές και ανακατατάξεις σε κάθε επίπεδο και σε παγκόσμια κλίμακα. Ουσιαστικά, παρατηρείται στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική ο σταδιακός εκθρονισμός μιας αγροτικής παράδοσης αιώνων και η αντικατάστασή της από μια αστική, εκβιομηχανισμένη, τεχνοκρατική κοινωνία. Οι ιδέες της Γαλλικής αστικής επανάστασης του 1789 περί ελευθερίας, ισότητας και αδελφοσύνης μεταφράζονται στην αναγκαιότητα και τη δυνατότητα αυτοκαθορισμού του έθνους και στον φιλελευθερισμό, με την έμφασή του στην ατομική ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελεύθερη αγορά, δηλαδή στην αλματώδη και απρόσκοπτη ανάπτυξη του καπιταλισμού. Ένα αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής είναι η δημιουργία των εθνών-κρατών, όπως είναι η Γερμανία (που ενοποιήθηκε ανάμεσα στο 1828 και το 1888), η Ιταλία, το Βέλγιο, οι βαλκανικές χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), η κατάρρευση παλιών αυτοκρατοριών, όπως είναι η αυστροουγγρική και η οθωμανική, και η εξάπλωση των ΗΠΑ προς τα δυτικά, η εκβιομηχάνισή της και η εντόπια επανάσταση της αγοράς, καθώς και η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός της Ρωσίας. Ένα δεύτερο αποτέλεσμα, στενά συνδεδεμένο με το προηγούμενο είναι η ακμή της αποικιοκρατίας: μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, οι δυτικές αυτοκρατορίες μοιράζονται ολόκληρη σχεδόν την Αφρική, τη νοτιοανατολική Ασία και πολλά νησιά του Ειρηνικού ωκεανού.

Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2009

Μπουοναβεντούρα Ντουρούτι: El Solidario*


«Εχθρός μας είναι όποιος αντιτίθεται στις κατακτήσεις της επανάστασης»

Στις 7 Ιανουαρίου του 1921, ένας νεαρός μηχανικός των σιδηροδρόμων, ονόματι Μπουοναβεντούρα Ντουρούτι, εγγραφόταν στους καταλόγους των μελών της αναρχοσυνδικαλιστικής Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργασίας της Ισπανίας, της θρυλικής Confederacion Nacional del Trabajo (CNT). Δεκαπέντε χρόνια μετά, θα σκοτωνόταν, υπηρετώντας το υπέρτατο όνειρο του ανθρώπου.

Η καταγραφή της περιουσίας του, όταν χάθηκε από μια, πιθανώς όχι και τελείως αδέσποτη, σφαίρα, που τον χτύπησε πισώπλατα, είναι ενδεικτική της ζωής του: «δύο αλλαξιές, δύο πιστόλια, ένα ζευγάρι γυαλιά ηλίου κι ένα ζευγάρι κιάλια». Αδιάφθορος, ακτιβιστής, βαθύτατα ηθικός, γενναίος, ικανός να εμπνεύσει, ωραίος και επιβλητικός με γέλιο και βλέμμα μικρού παιδιού, ο Μπουοναβεντούρα Ντουρούτι υπήρξε η προσωποποίηση της επαναστατικής ακεραιότητας, πολύ πριν τον Τσε. Κι ένα ίνδαλμα για δεκάδες παιδιά της εποχής, σαν τον Τσε.

Ήταν ένα γνήσιο τέκνο του 20ου αιώνα. Με όλη τη βία, τη φρίκη, το αίμα που τον έπνιξε, αυτός ο αιώνας που έφυγε είχε ένα χαρακτηριστικό μοναδικό: ήταν ο πρώτος στον οποίο ακούστηκαν δυνατά και καθαρά οι φωνές των λαών, ο πρώτος στον οποίο οι προλετάριοι είχαν φωνή και τη δύναμη να αγωνιστούν για μιαν αταξική κοινωνία. Πουθενά η φωνή τους δεν ακούστηκε τόσο καθαρή όσο στην Ισπανία του 1936, στη χρυσή γη της Καταλωνίας, όπου το όραμα του ελευθεριακού κομμουνισμού πήρε σάρκα και οστά σε μια κοινωνία πρότυπο -και προδόθηκε φρικτά από τον «ορθόδοξο κομμουνισμό», παραδιδόμενη στα χέρια των φασιστών του Φράνκο. Η αλήθεια για την οδυνηρή προδοσία, ήταν εκείνη που οδήγησε, προσχεδιασμένα κι ύπουλα, την προσωπικότητα του Ντουρούτι στα μικρά γράμματα της Ιστορίας. Ο Ντουρούτι, οι σύντροφοί του κι ο αγώνας τους ήταν η απόδειξη της συνείδησης κι αγωνιστικότητας των εργατών κι αγροτών, ήταν η απόδειξη πως δεν χρειάζονταν «εκπαίδευση» και «δικτατορία του προλεταριάτου», ούτε «εκκαθαρίσεις» σαν αυτές του Στάλιν για να επιτευχθεί το περίφημο «τελευταίο στάδιο της επανάστασης».

Δευτέρα 7 Σεπτεμβρίου 2009

CNT (Confederación Nacional del Trabajo-Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας)


Αναρχοσυνδικαλιστική οργάνωση της Ισπανίας. Iδρύθηκε το 1910 στη Βαρκελόνη με βάση της από την καταλανική αναρχοσυνδικαλιστική ομάδα Labour Solidarity (Εργατική Αλληλεγγύη) η οποία είχε σχηματισθεί δύο χρόνια νωρίτερα. Στο πρώτο της συνέδριο το 1911 η CNT υιοθέτησε τον ελευθεριακό κομμουνισμό και κύριο όπλο την γενική απεργία, κάτι που είχε συνέπεια να τεθεί εκτός νόμου μέχρι το 1914. Αν και αρχικά ήταν εχθρική απέναντι στο σοσιαλιστικό συνδικάτο της UGT από το 1916 ξεκίνησε μια πολιτική προσέγγισης, η οποία είχε σαν αποτέλεσμα την μεγάλη γενική απεργία του 1917.

Στο δεύτερο συνέδριο της το 1919 συζητήθηκε η πρόταση της ένωσης των δύο συνδικάτων, ενώ ψηφίστηκε η προσχώρηση της CNT στην λεννινιστική Γ' Διεθνή. Μετά, όμως, από μια επίσκεψη του γενικού γραμματέα της Ανχελ Πεστάνια στην ΕΣΣΔ αποφασίστηκε η αποχώρηση της από την κομμουνιστική διεθνή και η ένταξη της το 1922 στην Διεθνή Ομοσπονδία Εργατών (IWA/AIT).

H CNT τέθηκε εκτός νόμου για δεύτερη φορά το 1923 με την εγκαθίδρυση του δικτατορικού καθεστώτος του Πρίμο Ντε Ριβέρα. Τέσσερα χρόνια αργότερα τα πιο μαχητικά της μέλη ίδρυσαν στην Βαλένθια την FAI (Federación Anarquista Ibérica - Αναρχική Ομοσπονδία Ιβηρικής). Μετά την πτώση της δικτατορίας το 1930 η CNT έγινε και πάλι νόμιμη, αλλά συχνά οι απεργίες που διοργάνωνε κατέληγαν σε αιματηρές συγκρούσεις με την αστυνομία και τον στρατό, με αποκορύφωμα την εξέγερση στις Αστούριες το 1934.

Ισπανικός εμφύλιος και αναρχικοί



Κυριακή 7 Ιουνίου 2009

Σύντομη ιστορία του αναρχοσυνδικαλισμού


(1) Μεταξύ του 1862 και 1864 αρχίζει να υλοποιείται η διεθνής ένωση των εργαζομένων στην Ευρώπη. Η Διεθνής Ένωση των Εργατών - Πρώτη Διεθνής (1864-1871) θα συσπειρώσει όλες τις τάσεις των σοσιαλιστών και θεωρούνταν οργάνωση εργατών. Ο Μπακούνιν (1814 –1876) και οι οπαδοί του θα προσχωρήσουν στη «Πρώτη Διεθνή» το καλοκαίρι του 1868. Η μπακουνική πτέρυγα αναγνώριζε στην πρώτη αυτή εργατική ένωση ένα συνδικαλιστικό ρόλο με σαφή επαγγελματικό χαρακτήρα.

Στο τέταρτο συνέδριο της Διεθνούς, στη Βασιλεία (1869), οι διάφορες τάσεις του εξουσιαστικού σοσιαλισμού (μαρξιστές, μπλανκιστές, λασσαλιστές), προσέδιδαν στις εργατικές ενώσεις το χαρακτήρα της μεταρρυθμιστικής ένωσης και στην καλύτερη περίπτωση αναγνώριζαν την αναγκαιότητα της ύπαρξης τους μόνο μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας του καπιταλισμού. Η σοσιαλιστική κοινωνία γι΄ αυτούς ήταν έργο μόνο της δικτατορίας του προλεταριάτου.

Η πρόταση του Ευγένιου Χίνς, εκπροσώπου της Βελγικής αντιπροσωπείας θα τύχει της αποδοχής των Ισπανών, των Ελβετών (Γιούρα) και μεγάλων τμημάτων των Γάλλων. Επιγραμματικά η πρόταση αυτή βασίζονταν στην αρχή, ότι οι σημερινές οικονομικές εργατικές ενώσεις δεν αποτελούν μια αναγκαιότητα του καπιταλισμού, αλλά πρέπει να θεωρηθούν ο κοινωνικός πυρήνας μιας επερχόμενης σοσιαλιστικής κοινωνίας. Καθήκον της Διεθνούς ήταν να εκπαιδεύσει τους εργάτες ώστε να αναλάβουν αυτή την αποστολή.

Σάββατο 6 Ιουνίου 2009

Μιχαήλ Μπακούνιν: Ο «πατέρας» των αναρχικών


Ο Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς Μπακούνιν (ρωσ.: Михаил Александрович Бакунин) υπήρξε Ρώσος θεωρητικός του αναρχισμού που με τα γραπτά του και με το βίο του λειτούργησε ως σημείο αναφοράς στην ιστορία του αναρχικού κινήματος, καθώς αποτέλεσε μία από τις πλέον διάσημες επαναστατικές μορφές του 19ου αιώνα. Επηρεάστηκε από την εγελιανή φιλοσοφία και κυριότερα από την ιστορική διαλεκτική από την οποία συνήγαγε και τη θεωρία της αναρχικής πάλης. Ήρθε σε επαφή με τον Μαρξ και τον Ένγκελς και φυσικά τον Προυντόν, τις θέσεις του οποίου για τον αναρχισμό ασπάσθηκε: ο Μπακούνιν εναντιώθηκε στην ύπαρξη κάθε μορφής κράτους, ακόμα και σοσιαλιστικού.

Α.Βιογραφικά στοιχεία

Τα πρώτα χρόνια

Ο Μιχαήλ Μπακούνιν, ένας από τους πιο σημαντικούς αναρχικούς του 19ου αιώνα, γεννήθηκε στο Πριαμούκινο κοντά στο Τβερ (σημερινό Καλίνιν), το 1814 στις 8 Μαΐου. Προερχόμενος από αριστοκρατική ρωσική οικογένεια, προορίστηκε από την οικογένειά του για στρατιωτική καριέρα στην Αγία Πετρούπολη. Ήδη από τότε, τα πρώτα χρόνια έχει την άποψη ότι οι στρατιώτες είναι δουλοπάροικοι, που δωροδοκούνταν με αμοιβές και δώρα για να καταστείλουν τον υπόλοιπο λαό. Η σχολή του πυροβολικού στην οποία κατατάχτηκε το 1828, κατακλυσμένη από αριστοκράτες, είχε την μεγαλύτερη ελευθερία στη σκέψη και την έρευνα από οποιοδήποτε άλλο τομέα του στρατού. Έτσι, ο Μπακούνιν στρέφει το ενδιαφέρον του προς τη φιλοσοφία. Το 1832 γίνεται αξιωματικός, αλλά μην αντέχοντας το τρόπο ζωής στο στρατό, παραιτείται το 1835 και οδεύει για τη Μόσχα όπου ελπίζει να σπουδάσει φιλοσοφία.

Ο Εγελιανισμός ήταν τότε σε άνοδο και κίνησε το ενδιαφέρον του Μπακούνιν ο οποίος πήρε την άδεια να σπουδάσει στην Γερμανία, στηριγμένος στην οικονομική βοήθεια του Χέρτσεν (Hertzen). Επισκέφτηκε το Βερολίνο, τη Δρέσδη και τη Λειψία, εμβαθύνοντας στη φιλοσοφία του Χέγκελ, που τη χαρακτήρισε κατόπιν ώς την "άλγεβρα της Επανάστασης". Ήδη όμως έκλινε προς την ετερόδοξη σχολή, που ανέδειξε άτομα όπως ο Λούντβιχ Φόυερμπαχ (Ludwig Feuerbach) και ο Νταβίντ Φρίντριχ Στράους (David Friedrich Strauss).

Πρίγκηψ Κροπότκιν: Ο ΄Αγιος Πέτρος της Επανάστασης


Γράφει η Λαμπρινή Χ. Θωμά

Στις 8 Φεβρουαρίου του 1921, στο Ντιτρόβ της Ρωσίας, άφησε την τελευταία του πνοή ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν. Με προσωπική εντολή του Λένιν, δόθηκε άδεια να οργανωθεί από τους συντρόφους του μία μεγαλοπρεπής --κυρίως λόγω του αριθμού των συγκεντρωθέντων-- κηδεία.

Στη μονή Νοβεντέβιτσι, όπου ενταφιάστηκε, πραγματοποιήθηκε η τελευταία, ως σήμερα, μαζική σύναξη αναρχικών στη Ρωσία. Αποχαιρετούσαν την πέτρα πάνω στην οποία στηρίχθηκε η αναρχική σκέψη. Αποχαιρετούσαν έναν φιλόσοφο και επαναστάτη που επέδειξε μοναδική συνέπεια έργων και λόγων σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Ο πρίγκιπας Πιοτρ Αλεξέγιεβιτς Κροπότκιν γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου του 1842 στη Μόσχα. Κι έμελλε να ζήσει μια ευτυχισμένη ζωή, με τον τρόπο που ο ίδιος όριζε την ευτυχία. ΄Ηταν απλός ο ορισμός: να κατορθώσεις, σε όλη σου τη ζωή, να μην κουνήσεις ρούπι από τις αρχές σου, όποιο κι αν είναι το κόστος. Οι φιλοσοφικές απόψεις που κατέθεσε, στηρίζοντάς τες με τη ζωή του, «ξεχάστηκαν» υποχρεωτικά στην πατρίδα του και πολεμήθηκαν σε όλες τις χώρες της Δύσης. ΄Εζησαν για λίγο στην Καταλονία της δεκαετίας του 1930 για να «δολοφονηθούν» με την αγαστή βοήθεια των «συντρόφων μαρξιστών».

Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

Αναρχία στην Αρχαιότητα


ΑΝ κάποιος μας ζητούσε να πούμε τις πρώτες λέξεις που συνειρμικά θα έρχονταν στον νου μας με τη φράση «αρχαία Ελλάδα», οι περισσότεροι θα αναφέραμε, μεταξύ άλλων, τη δημοκρατία, τον Νόμο, τον πολυθεϊσμό, τη δουλεία. Τόσο άρρηκτα συνυφασμένες είναι οι έννοιες αυτές με τη σκέψη και τον τρόπο ζωής του αρχαίου Έλληνα, τόσο θεμελιώδης ήταν ο ρόλος τους στη γένεση και εξέλιξη του τελειότερου για την αρχαιότητα ελληνικού πολιτισμού. Κι όμως, μέσα στην ακλόνητη σταθερότητα των αξιών αυτών, μέσα στην αδιάλειπτη για αιώνες συνεχειά τους, ακούστηκαν σκόρπιες οι «παραφωνίες» λιγοστών ανθρώπων, που με το οξύ πνεύμα τους ξεπέρασαν την εποχή τους. Το κάλεσμά τους για μια διαφορετική θεώρηση του κόσμου έπεσε τότε στο κενό, «φωνή βοώντος εν τη ερήμω». Μάταια ο Αντιφών καταδίκαζε τη δουλεία διακηρύσσοντας ότι όλοι οι άνθρωποι είναι φύσει όμοιοι. Tο ίδιο μάταια και ο Ξενοφάνης εκθρόνιζε τους 12 ανθρωπόμορφους θεούς του Oλύμπου, για να ανεβάσει στο βάθρο τους τον έναν και μοναδικό Θεό. Kαι είναι επίσης γνωστό ότι ο «προ Xριστού χριστιανός» Σωκράτης κατηγορήθηκε, γιατί αμφισβητούσε την παραδοσιακή θρησκεία των Eλλήνων.

O ρους της ιστορίας, ωστόσο, ανέδειξε τους «αιρετικούς» της αρχαιότητας σε απόστολους και προφήτες του σύγχρονου πολιτισμού. Tο δουλοκτητικό σύστημα, αν και όψιμα, κατέρρευσε και μόνο η ντροπή του έχει επιβιώσει στη μνήμη της ανθρωπότητας. O χριστιανικός μονοθεϊσμός έχει διαποτίσει στο πέρασμα είκοσι αιώνων όχι μόνο τις θεολογικές αντιλήψεις των δυτικών λαών, αλλά και τον πολιτισμό τους στο σύνολό του, παραμένοντας η κυρίαρχη θρησκεία του δυτικού κόσμου. Kάποιες άλλες παράταιρες αντιλήψεις αρχαίων φιλοσόφων εγκλωβίστηκαν στη λήθη, για να επανέλθουν όμως σφοδρότερες χιλιάδες χρόνια μετά, πάλι ως προκλήσεις και αποκλίσεις από τους σύγχρονους κοινωνικούς κανόνες.

Διογένης ο Κυνικός - Ο αναρχικός της αρχαιότητος


Ο Διογένης ο «Κυνικός» (ή Κύων), γνωστός κι ως ο Διογένης ο Σινωπεύς, ήταν Έλληνας φιλόσοφος, που γεννήθηκε στη Σινώπη του Πόντου περίπου το 412 π.Χ. (σύμφωνα με άλλες πηγές το 399 π.Χ.) και θεωρείται ο κυριότερος εκπρόσωπος της Κυνικής Φιλοσοφίας. Σύμφωνα με έναν θρύλο, γεννήθηκε την ημέρα που πέθανε ο Σωκράτης.

Λέγεται ότι οι Σινωπείς τον εξόρισαν γιατί παραχάραξε το τοπικό νόμισμα. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι ακολούθησε στην εξορία τον πατέρα του Ικεσία, επόπτη του νομισματοκοπείου της Σινώπης, όταν αυτός κατηγορήθηκε σαν παραχαράκτης. Ο Διογένης λόγω της εξορίας, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα ως πολιτικός εξόριστος το 370 π.Χ. Συνήθως, τα καλοκαίρια έμενε στην Κόρινθο και τους χειμώνες στην Αθήνα.

Πολύ γρήγορα εντυπωσιάστηκε από τη διδασκαλία του Αντισθένη, ένας από τους πιο διαπρεπείς μαθητές του Σωκράτη και ζήτησε να γίνει μαθητής του. Λέγεται, ότι εμφανίστηκε μπροστά στον Αντισθένη, σαν τραπεζίτης, παρακαλώντας τον να τον δεχθεί ως μαθητή του. Ο Αντισθένης, φυσικά, αρνήθηκε να διδάξει έναν τραπεζίτη. Ο Διογένης επέμενε για πολύ καιρό. Ο Αντισθένης αποφάσισε να τον δεχθεί μόνο όταν τον είδε να είναι ντυμένος με κουρέλια, να κοιμάται στο χώμα και στις λάσπες, και να περιπλανιέται ζητιανεύοντας μαζί με τους άλλους ζητιάνους. Σύντομα ο Διογένης ξεπέρασε το δάσκαλό του, όχι μόνο σε φήμη, αλλά και στην αυστηρότητα του τρόπου ζωής. Θεωρείται το αρχέτυπο των Κυνικών, και μάλιστα πολλοί του αποδίδουν την καθιέρωση του Κυνικού τρόπου ζωής, αν και ο ίδιος αναγνωρίζει το χρέος του στον Αντισθένη. Η κυνική φιλοσοφία λέγεται έτσι γιατί οι κυνικοί είχαν ως έμβλημά τους τον Κύων (τον σκύλο) και έλεγαν «εμείς διαφέρουμε από τους άλλους σκύλους διότι εμείς δεν δαγκώνουμε τους εχθρούς αλλά τους φίλους, για να τους διορθώσουμε». Οι κυνικοί φιλόσοφοι πρέσβευαν την απόλυτη αμφισβήτηση των πάντων, απέρριπταν κάθε εξουσία και ήθελαν την απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου.

Τρίτη 28 Απριλίου 2009

Τί είναι αναρχισμός;


Αναρχισμός είναι μια πολιτική θεωρία που επιδιώκει να δημιουργήσει την αναρχία, «την απουσία κάποιου αφέντη, κάποιου κυρίαρχου.» (Προυντόν Τι είναι Ιδιοκτησία, σελ. 264)

Με άλλα λόγια, αναρχισμός είναι μία πολιτική θεωρία που στοχεύει να δημιουργήσει μια κοινωνία στην οποία τα άτομα συνεργάζονται ελεύθερα και ισότιμα. Όντας μια τέτοια θεωρία ο αναρχισμός αντιτίθεται σε όλες τις μορφές ιεραρχικού ελέγχου – είτε πρόκειται για τον έλεγχο από το κράτος είτε από κάποιον καπιταλιστή – θεωρώντας τον επιζήμιο για το άτομο και την ατομικότητά του, καθώς και περιττό.

Ενώ η κοινή αντίληψη για τον αναρχισμό είναι ότι πρόκειται για ένα βίαιο, αντι-Κρατικό κίνημα, ο αναρχισμός αποτελεί μία πολύ περισσότερο εκλεπτυσμένη και γεμάτη αποχρώσεις παράδοση από το να είναι μια απλή αντίσταση στην κρατική εξουσία. Οι αναρχικοί αντιτίθενται στην αντίληψη ότι η εξουσία και η κυριαρχία είναι απαραίτητες για την κοινωνία και αντιθέτως είναι υπέρμαχοι περισσότερο συνεργατικών, αντιιεραρχικών μορφών κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης. («Η Πολιτική της Ατομικότητας» σελ. 106)


Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Αναρχισμός του Βασίλη Ραφαηλίδη


Η αναρχία είναι μια κατάσταση φυσική. Κάθε φυσιολογικός άνθρωπος δεν μπορεί παρά να νιώθει άσχημα όταν κάποιος ή κάποιοι προσπαθούν να περιορίσουν την φυσική για κάθε άνθρωπο τάση να φέρεται φυσικά. Η εξουσία είναι κάτι το παρά φύση. Στην φύση δεν υπάρχει εξουσία, υπάρχει ηγεσία. Ηγέτης είναι αυτός που ηγείται, που προηγείται και δείχνει τον δρόμο στους άλλους για να μη χαθούν. Το κριάρι δεν ασκεί εξουσία στο κοπάδι, απλώς ηγείται του κοπαδιού.

Μια μικρή ή μεγάλη ομάδα ανθρώπων εύκολα δέχεται ως φυσικό ηγέτη αυτόν που αναδεικνύεται φυσικά, μέσα από φυσικές, μη καταναγκαστικές, αυτόματες διαδικασίας. Οι άνθρωποι, ακόμα κι όταν δεν το δείχνουν, πάντα δυσφορούν όταν ο ηγέτης έρχεται έτοιμος απ' έξω ή πέφτει με αλεξίπτωτο από πάνω.

Αναρχία, λοιπόν, είναι η άρνηση κάθε μορφής εξουσίας που δεν είναι φυσική και κοινά αποδεκτή από όλους και όχι μόνον από την πλειοψηφία. Η αναρχία πάει σταθερά κόντρα σε κάθε είδους αρχή, σε κάθε μορφή εξουσίας, θρησκευτική, πολιτική, κομματική.